50 χρόνια μετά τα γεγονότα στο Stonewall και ψάχνουμε ακόμα ποιος έχει τα κλειδιά της ντουλάπας. Στο Thessaloniki Pride πάντως, γράφτηκε ιστορία.
Φωτογραφία: Νικολέτα Σαββάκη
Το 8ο Thessaloniki Pride με σύνθημα ‘Γράφουμε Ιστορία’ έχει μόλις τελειώσει και μαζί με μια φίλη μου πίνουμε τα ποτά μας σε ένα μπαρ του κέντρου. Έχω αφήσει το πολύχρωμο χάρτινο σημαιάκι του Pride πάνω στην μπάρα και δεν δίνω καμία σημασία στους δύο άντρες από πίσω μου που κάποια στιγμή το παίρνουν στα χέρια τους και κάτι σχολιάζουν. Αντιλαμβάνομαι όμως τον εκνευρισμό της φίλης μου και καθώς γυρνάω να τους κοιτάξω ακούω τον έναν να λέει στον άλλον ατάκα “Θα το ποστάρω και θα γράψω πως ξεπούλησαν σήμερα τα λουκάνικα από τις καντίνες”.
Ακολουθούσαν συλλαλητήρια διαμαρτυρίας και δημιουργήθηκαν οργανώσεις για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων και λεσβιών σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό θεωρήθηκε το πρώτο σύγχρονο LGBTQI+ κίνημα, ενώ τον επόμενο χρόνο πραγματοποιήθηκε η ‘πορεία για το Stonewall’ σε ανάμνηση του γεγονότος και συγχρόνως σαν διαδήλωση διαμαρτυρίας κατά των διακρίσεων και της βίας που ασκήθηκαν στους γκέι, λεσβίες, μπάι και τρανς της Νέας Υόρκης. Το 1999, στην 30η επέτειο των γεγονότων το μπαρ Stonewall ανακηρύχθηκε σε Μνημείο Εθνικής Κληρονομιάς.
Ακούμε συχνά το ερώτημα “γιατί γίνεται το Pride;” Ακόμα πιο συχνά ακούμε το “εγώ δεν έχω πρόβλημα με τους gay, αλλά γιατί το διαδηλώνουν;” Και φυσικά ακούμε και το “αν είναι έτσι να κάνουμε και οι straight παρέλαση”. Φέτος μάλιστα ο φορέας ‘Ενωμένοι Μακεδόνες’ αποφάσισε να μην μείνει στα λόγια, αλλά να διοργανώσει το 1 ο Straight Pride Parade, ακριβώς την ίδια ώρα και ημέρα με το Thessaloniki Pride ως “απάντηση μας στην ατζέντα της Νέας Τάξης Πραγμάτων” ενώ στην περιγραφή της εκδήλωσης (που είχε συγκεντρώσει κάτι περισσότερες από 500 συμμετοχές) αναφέρουν πως στηρίζουν τις παραδόσεις, τις διαχρονικές αξίες και φυσικά το κλασικό πρότυπο της ελληνικής οικογένειας.
Λίγες ώρες πριν την προσυγκέντρωση στην πλατεία Αριστοτέλους με ανακοίνωση στο Facebook η γιορτή αυτή της ελληνικότητας και της παράδοσης αναβλήθηκε, καθώς όπως οι ίδιοι ανακοίνωσαν “Δεκάδες…’περίεργα’ άτομα με λοστάρια έχουν καταλάβει την πλατεία”. Τα ειρωνικά σχόλια κάτω από το post ήταν πολλά περισσότερα από δεκάδες και μάλλον υπερτερούσαν και του αριθμού των ‘οικογενειαρχών συμμετεχόντων’.
Προφανώς όσοι θέτουν το ερώτημα “μα γιατί οι gay νιώθουν την ανάγκη να διαδηλώσουν την σεξουαλικότητά τους” δεν έχουν αντιληφθεί πως το νόημα του Pride δεν είναι η διαφήμιση της ομοφυλοφιλίας, αλλά η διεκδίκηση του να μπορούν να ζουν τη ζωή τους ισότιμα, χωρίς ‘ντουλάπες’, φόβο, και προκαταλήψεις, χωρίς επιθέσεις από την εκκλησία ή τους ‘οικογενειάρχες’.
Κοινώς να μπορούν να ζουν χωρίς ‘ναι, μεν, αλλά’. Αντί λοιπόν να αναρωτιόμαστε γιατί δεν γίνεται straight pride θα έπρεπε να είμαστε ευγνώμονες που δεν το χρειαζόμαστε.
Το φετινό Thessaloniki Pride ήταν όσο πολύχρωμο, κεφάτο και αγαπησιάρικο θα περίμενε κανείς, αν και προσωπικά θα το περίμενα και πολυπληθέστερο -μην ξεχνάμε πως ήταν το πρώτο μετά την δολοφονία του ακτιβιστή και drag queen Ζακ Κωστόπουλου. Η μεγάλη γιορτή όμως θα γίνει σε έναν χρόνο από τώρα, καθώς το 2020 η Θεσσαλονίκη θα φιλοξενήσει το Europride. Για μια πόλη με ισχυρές συντηρητικές φωνές δεν μπορώ να φανταστώ καλύτερη απάντηση εξωστρέφειας σε όσους ονειρεύονται πισωγυρίσματα παντός είδους.
Κοιτάζοντας άλλωστε τη συνολικότερη εικόνα δεν μπορούμε παρά να αναγνωρίσουμε πως στην χώρα μας να έχουν γίνει σημαντικά βήματα, με κυριότερο το νόμο του 2015 περί επέκτασης του συμφώνου συμβίωσης στους ομοφύλους, μια νομοθεσία που δεν περιλαμβάνει βέβαια διάταξη για την τεκνοθεσία -ένα πάγιο αίτημα της LGBTI κοινότητας.
Μπορεί λοιπόν η ιστορία να ξεκίνησε πριν μισό αιώνα σε ένα μπαρ της Νέας Υόρκης, σε καμία περίπτωση όμως δεν μπορούμε να μιλάμε ακόμα για Happy End. Και δεν αναφέρομαι μόνο στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, αλλά και στα δικά μας μπαρ που συχνά θυμίζουν ακόμα μικρές και στενές ντουλάπες, όπου κακόγουστα αστεία και περίεργες ματιές προσπαθούν να επιβάλλουν έννοιες και ερμηνείες, όπως τι είναι δήθεν φυσιολογικό και τι κανονικό. Στο βάθος αυτής της ντουλάπας θα βρει κανείς τον φόβο του μην τυχόν χαθούν τα ετερόφυλα κεκτημένα τόσων αιώνων, καθώς και μια ψευδαίσθηση ανωτερότητας, γλυκά μπερδεμένης με κομπλεξικά συμπλέγματα που υπαγορεύουν την ομοιομορφία.
Κανένα γκλίτερ και κανένα πολύχρωμο σημαιάκι δεν μπορεί να ομορφύνει αυτή την ασχήμια -και δεν θα έπρεπε άλλωστε. Στην πραγματικότητα οφείλουμε να ερχόμαστε κάθε μέρα αντιμέτωποι με την ομοφοβία, να την επισημαίνουμε και να της απαντάμε. Το Gay Pride είναι το δικό μας ρεπό σε αυτήν την καθημερινότητα, είναι η δική μας ημέρα του χρόνου που μπορούμε απλά να γυρνάμε την πλάτη μας και να κάνουμε πως δεν ακούμε και δεν βλέπουμε. Είναι η μέρα που τα κλειδιά της ντουλάπας τα έχουμε επιτέλους εμείς.
«When you reduce life to black and white, you never see rainbows.» ❤️🧡💛💚
Ιούνιος 2018